Na tej lekcji poznasz sposoby otrzymywania soli. Nie są to wszystkie ale podstawowe, których większość jest wymagana. Oto one:
Podstawowe sposoby
KWAS+ ZASADA -> SÓL + WODA
METAL + KWAS -> SÓL + WODÓR
TLENEK METALU + KWAS -> SÓL + WODA
Inne sposoby
SÓL + KWAS -> INNA SÓL + INNY KWAS
SÓL I + SÓL II -> SÓL III + SÓL IV
TLENEK KWASOWY + ZASADA -> SÓL + WODA
METAL + NIEMETAL -> SÓL
TLENEK METALU + TLENEK KWASOWY -> SÓL
SÓL I + ZASADA I -> SÓL II + ZASADA II
Podstawowe sposoby
1. Reakcja zobojętniania KWAS+ ZASADA -> SÓL + WODA
Reakcja zobojętniania — reakcja nosi taką nazwę, ponieważ w wyniku reakcja kwasu o odczynie kwaśnym z zasadą o odczynie zasadowym powstaje obojętna cząsteczka wody.
Rozważmy dwa przykłady:
Przykład 1 — Związek kwasu solnego z zasadą solną.
Zapis cząsteczkowy równania reakcji:
NaOH + HCL -> NaCl + H
2O
Zapis jonowy równania reakcji:
Na
+ + OH
- + H
+ + Cl
- -> Na
+ + Cl
- + H
2O
Skrócony zapis jonowy równania reakcji:
H
+ + OH
- -> H
2O
Przykład 2 — Związek kwasu siarkowego(VI) z zasadą solną.
Zapis cząsteczkowy równania reakcji:
H
2SO
4 + 2 NaOH -> Na
2SO
4 + 2 H
2O
Zapis jonowy równania reakcji:
2 H
+ + SO
-24 + 2 Na
+ + 2 OH
- -> 2 Na
+ + SO
-24 + 2 H
2O
Skrócony zapis jonowy równania reakcji:
2 H
+ + 2 OH
- -> 2 H
2O / :2
H
+ + OH
- -> H
2O
Ogólny zapis:
KWAS + ZASADA -> SÓL + WODA
Ogólne równanie reakcji zobojętnianie ma postać:
H+ + OH- -> H2O
2. Reakcja metali z kwasami METAL + KWAS -> SÓL + WODÓR
Przykład 1 — Magnez z kwasem solnym
Zapis cząsteczkowy równania reakcji:
Mg + 2 HCl -> MgCl
2 + H
2
Zapis jonowy:
Mg
0 + 2 H
+ + 2 Cl
- -> Mg
2+ + 2 Cl
- + H
2
Skrócony zapis jonowy równania reakcji:
Mg
0 + 2 H
+ -> Mg
2+ + H
02
Ogólny zapis:
METAL + KWAS -> SÓL + WODÓR
Istotą tego procesu jest reakcja atomów metalu z kationami wodoru, w wyniku czego powstają kationy metalu i cząsteczki wodoru
Warto dodać, że nie każdy metal reaguje z kwasami. Przykładem jest kwas solny z miedzią. Dzieje się tak, gdyż miedź w przeciwieństwie do magnezu, należ do metali nieaktywnych.
SZEREG AKTYWNOŚCI METALI:
a) metale mniej aktywne od wodoru nie wypierają go z wody i kwasów
Au, Pt, Ag, Hg, Cu, Sb, Bi,
H
b) metale aktywniejsze od wodoru wypierają go z wody (pary wodnej) i kwasów
Pb, Sn, Ni, Fe, Zn, Al., Mg
c) metale aktywniejsze od wodoru wypierają go z wody i kwasów
Ca, Na, K
Poszczególne pierwiastki:
3. Reakcje tlenków metali z kwasami TLENEK METALU + KWAS -> SÓL + WODA
Przykład 1 — Tlenek miedzi(II) z kwasem solnym
Zapis cząsteczkowy równania reakcji:
CuO + 2 HCl -> CuCl
2 + H
2O
Przykład 2 — Tlenek magnezu z kwasem solnym
Zapis cząsteczkowy równania reakcji:
MgO + 2 HCl -> MgCl
2 + H
2O
Ogólny zapis:
TLENEK METALU + KWAS -> SÓL + WODA
Inne sposoby
4. Reakcja SÓL + KWAS -> INNA SÓL + INNY KWAS
Przykład 1
Zapis cząsteczkowy równania reakcji:
AgNO
3 + HCL -> AgCl + HNO
3
Ogólny zapis:
SÓL I + KWAS I -> SÓL II + KWAS II
5. Reakcja SÓL I + SÓL II -> SÓL III + SÓL IV
Przykład 1
Zapis cząsteczkowy równania reakcji:
BaCl
2 + K
2SO
4 -> BaSO
4 + 2 KCl
Ogólny zapis:
SÓL I + SÓL II -> SÓL III + SÓL IV
6. Reakcja TLENEK KWASOWY + ZASADA -> SÓL + WODA
Przykład 1
Zapis cząsteczkowy równania reakcji:
CO
2 + Ca(OH)
2 -> CaCO
3 + H
2O
Ogólny zapis:
TLENEK KWASOWY + ZASADA -> SÓL + WODA
7. Reakcja METAL + NIEMETAL -> SÓL
Przykład 1
Zapis cząsteczkowy równania reakcji:
2 Na + S -> Na
2S
Ogólny zapis:
METAL + NIEMETAL -> SÓL
8. Reakcja TLENEK METALU + TLENEK KWASOWY -> SÓL
Przykład 1
Zapis cząsteczkowy równania reakcji:
K
2O + SO
2 -> Na
2SO
3
Ogólny zapis:
TLENEK METALU + TLENEK KWASOWY -> SÓL
9. Reakcja SÓL I + ZASADA I -> SÓL II + ZASADA II
Przykład 1
Zapis cząsteczkowy równania reakcji:
Na
2SO
4 + Ba(OH)
2 -> BaSO
4 + 2 NaOH
Ogólny zapis:
SÓL I + ZASADA I -> SÓL II + ZASADA II
Podsumowanie tematu
1. Przedstaw podstawowe metody otrzymywania soli.
2. Dlaczego w reakcje zobojętnienia odczyn jest obojętny a smak otrzymanego roztworu jest słony (Przy użyciu kwasu HCL i zasadzie NaOH)
3. Dokończ zapis równania reakcji (metal + kwas -> sól + wodór) — Mg + H2SO4 -> ......
Lekcja 2 — Dysocjacja jonowa soli
Lekcja 4 — Proces elektrolizy soli