Skład chemiczny organizmów żywych różni się od środowiska, w którym żyją. Poniższa tabela prezentuje różnice między człowiekiem a skorupą ziemską (% masowy):
Pierwiastek | Skorupa ziemska (%) | Człowiek (%) |
O | 45 | 65 |
Si | 27 | - |
Al | 8,2 | - |
Fe | 6 | 0,0057 |
Ca | 4,6 | 1,5 |
K | 1,82 | 0,2 |
Na | 2,3 | 0,15 |
Mg | 2,72 | 0,05 |
H | 0,9 | 10 |
Ti | 0,63 | - |
P | 0,11 | 1 |
Mn | 0,105 | ilości śladowe |
F | 0,054 | ilości śladowe |
S | 0,04 | 0,25 |
C | 0,018 | 18 |
N | 0,0019 | 3 |
Ilość śladowe to ilości bardzo mało, rzędu 0,001%. W organizmie człowieka podobnie jak w litosferze dominuje tlen. W organizmach żywych kolejnymi pierwiastkami są węgiel o wodór. To one tworzą związki organiczne o których była mowa w dziale poprzednim. Krzem (Si) stanowi aż 27% w skorupie ziemskiej gdzie u organizmów żywych w ogóle nie występuje.
W drugiej klasie poznaliśmy układ okresowy pierwiastków. Jak wiesz w przyrodzie występuje około 115 pierwiastków z czego około 20 jest niezbędnych do życia. Ze względu na ilość występujących pierwiastków w organizmie człowieka dzielimy je na trzy grupy:
-
podstawowe — C, H, O, N, P, Ca
-
makroskładniki — stanowią ok. 0,9% masy ciała — K, Na, S, Cl, Mg
-
mikroskładniki — stanowią ok. 0,1% masy ciała — Fe, Cu, Zn, Co, B, Mo, Mn, Se, I, F
W skład organizmów żywych wchodzą związki organiczne, pewna ilość związków nieorganicznych, woda i sole. Składniki pożywienia dzielimy na trzy grupy, ze względu na funkcję w organizmie:
-
budulcowe — białka i niektóre sole mineralne
-
energetyczne — cukry i białka
-
regulujące — witaminy, woda i sole mineralne
Bardzo ważną rolę w organizmie odgrywa woda. Jest częścią składową krwi, płynów komórkowych i limfy. Parowanie wody przez skórę i wydychanie pary wodnej przez płuca stanowi ochronę organizmu przed przegrzaniem. Nadmierna ilość jest wydalana w postaci moczu. Dorosły człowiek powinien pić 1,5-3 litrów wody dziennie. Prawie wszystko co spożywasz zawiera wodę.
Witaminy — koleiny związek potrzebny naszym organizmom. Wymagane są do prawidłowej przemiany materii. Przemiana materii to procesy zachodzące w komórkach organizmów żywych.